უწმინდესისა და უნეტარესის, სრულიად საქართველოს
კათოლიკოს-პატრიარქ ილია II-ის მისასალმებელი ოფიციალური სიტყვა
მისი უწმინდესობის, რომის პაპ ფრანცისკესადმი
საქართველოს საპატრიარქო
30.09.2016
თქვენო უწმინდესობავ, პაპო ფრანცისკე!
მოხარულნი ვართ თქვენი სტუმრობით და გულითადად მოგესალმებით იმ ერის სახელით, რომელიც არის წილხვედრი ყოვლადწმინდისა მარიამისა; მოგესალმებით იმ ეკლესიის სახელით, რომელსაც საფუძველი იესო ქრისტეს მოწაფეებმა დაუდეს. ყველასათვის ცნობილია, რომ რომის ეკლესია დააარსა წმ. პეტრე მოციქულმა, საქართველოს ეკლესია კი, – წმ. ანდრია პირველწოდებულმა; პეტრე და ანდრია ძმები იყვნენ და ჩვენც განსაკუთრებული ურთიერთობა გვქონდა და გვმართებს.
საქართველო დიდჭირგამოვლილი პატარა ქვეყანაა. აქ სხვა და სხვა რელიგიისა და ეთნოსის წარმომადგენლები მრავლად ცხოვრობენ და ერთმანეთთან და ჩვენს ხალხთან მეგობრულ ურთიერთობებს საუკუნეთა მანძილზე ინარჩუნებენ. ასეთი გარემოს შექმნა პირველ რიგში ქრისტიანულმა რწმენამ და ქართველი ადამიანის მოსიყვარულე გულმა განაპირობა, რასაც აქ მკვიდრი ეთნიკური უმცირესობები ყოველთვის გრძნობდნენ, თვითონაც პატივისცემას ამჟღავნებდნენ ჩვენს მიმართ და იცავდნენ იმ ზღვარს, რომლის იქით სიყვარული იკარგება.
აქ, ამ ქვეყანაში არასოდეს ჰქონია ადგილი ანტისემიტიზმს. ებრაელებს საქართველო მუდამ თავის შვილებად აღიქვამდა და ყოველთვის იფარავდა დევნისაგან.
ჩვენ ვცხოვრობთ წინააღმდეგობებით აღსავსე დროში. რთული პროცესები მიმდინარეობს მთელს მსოფლიოში: ერთი მხრივ დიდი ნაბიჯები იდგმევა წინ მეცნიერებასა და ტექნიკაში, მაგრამ სულიერების თვალსაზრისით აშკარა უკუსვლა გვაქვს. ძალიან მოკლე ხანში, ჩვენს თვალწინ, კაცობრიობა დაუცველი გახდა, ადამიანი, – კიდევ უფრო გულგრილი და სხვისი ტკივილისადმი ინდიფერენტული, ცოდვა კი, -გამრავლებული და ლეგალიზებული.
ასეთ სიტუაციაში პიროვნება კარგავს სწორ ორიენტირს და საკუთარი პრობლემების მოგვარების გზებსაც ვეღარ აგნებს.
ეკლესიისთვისაც რთული პერიოდია, მაგრამ ჩვენ მაინც უნდა შევძლოთ სიყვარულით, მოთმინებითა და თანალმობით დავეხმაროთ მოყვასს ჭეშმარიტების შეცნობაში, მადლის მოპოვებაში, სხვისთვის ცხოვრების სწავლაში.
კიდევ ერთი გამოწვევა, რის წინაშეც ჩვენ ყველანი ვდგავართ, არის ის, რომ მსოფლიო მოიცვა გლობალიზაციის პროცესმა. ეს გარდაუვალი მოვლენაა და მას თავისი დადებითი მხარეები აქვს, მაგრამ საშიშროებაცაა იმისა, რომ ყველაფერი გაერთფეროვნდეს.ამიტომაც ამა თუ იმ ერს იდენტობის შესანარჩუნებლად თავისი კულტურის, ტრადიციებისა და ფასეულობების დაცვა მტკიცედ მართებს და ეს, ვფიქრობ, ყველამ უნდა გაითვალისწინოს.
დღეს მსოფლიოსათვის საჭირბოროტო საკითხს ასევე წარმოადგენს ახლო აღმოსავლეთში ბოლო წლებში განვითარებული მოვლენები და მილიონობით რელიგიური და ეთნიკური ნიშნით დევნილი,განსაკუთრებით ევროპაში.
ბუნებრივია, ჩვენ თანავუგრძნობთ მათ და გული გვტკივა მომხდარის გამო; მით უმეტეს, რომ მსგავსი პრობლემები 25 წლის წინ და შემდეგაც ჩვენც შეგვექმნა და დაირღვა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობა.
მართალია, ამ ხნის მანძილზე დიდი იყო და კვლავაც არის დასავლეთის მხარდაჭერა ჩვენდამი, მაგრამ 500 000-ზე მეტი დევნილი და იძულებით გადაადგილებული პირი თავის კერას დღემდე მაინც ვერ დაუბრუნდა და ვერც ქვეყნის საზღვრები აღდგა.
ის, რაც ჩვენს განუყოფელ მხარეებში, – ცხინვალის რეგიონსა და აფხაზეთში მოხდა, შედეგია იმისა, რომ საერთოდ გააქტიურებულია სეპარატისტული ძალები. ეს კი უდიდეს საფრთხეს უქმნის არამარტო პატარა ქვეყნებს, არამედ ნებისმიერ სახელმწიფოს. საჭიროა განვითარებული სახელმწიფოების და საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან ქმედითი ნაბიჯების გადადგმა, რომ მსოფლიო ქაოსში არ აღმოჩნდეს.
ტერაქტები, ომები, ლტოლვილები, შიმშილი, ავადმყოფობა, ეკოლოგიური პრობლემები … ჩვენი ყოფის თანმდევი პროცესებია. მსოფლიო მოწინავე საზოგადოება ცდილობს, წინ აღუდგეს აღნიშნულ გამოწვევებს. ეს კარგია, მაგრამ, მგონია, რომ ამ მხრივ განხორციელებული ძალისხმევა უკანმიდევნებული სანთელივით არის, რადგან ებრძვიან შედეგებს და არა მათ გამომწვევ მიზეზებს.
ჩვენი მოვალეობაა, კაცობრიობას შევახსენოთ სულიერი ღირებულებები, შევახსენოთ, რომ ღვთის რწმენის გარეშე მდგომარეობა არათუ გაუმჯობესდება, კიდევ უფრო დამძიმდება და ეს პროცესი მასშტაბურ და სერიოზულ სახეს მიიღებს,რადგან უღვთოდ მცხოვრები ადამიანი განვითარების ისეთ ფორმებს ანიჭებს უპირატესობას და თავის გარშემო ისეთ გარემოს ქმნის, რომელიც უფლის მიერ შექმნილ სამყაროს ბუნებრივად, თავისთავად ეწინააღმდეგება. მას სხვაგვარად არც ძალუძს, ვინაიდან მსგავსი მსგავს შობს და შეჰხარის; ეს აქსიომაა. და ვიდრე აღნიშნული დაპირისპირება არ მოიხსნება, ვიდრე ხელისუფლებები არ გააცნობიერებენ ღვთის რწმენის მნიშვნელობას და საზოგადოებაშიც მის დანერგვას ხელს არ შეუწყობენ, მდგომარეობა არ გამოსწორდება.
რაც შეეხება ჩვენს ურთიერთობებს, იგი უძველესი დროიდან იღებს სათავეს; ქრისტიანულ რომსა და საქართველოს შორის კი პირველი კონტაქტი IVს-ში, წმ. ნინოს დროს, შედგა, როდესაც ჩვენს ქვეყანაში ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადების სიხარული მაშინდელმა რომის პაპმაც გაიზიარა და წმ. ნინოს მოკითხვის წერილი გამოუგზავნა. თავის მხრივ წმ. ნინოს მამას, ზაბულონს, უდიდესი წვლილი მიუძღვის ფრანგთა გაქრისტიანებაში და მისი განსასვენებელიც სავარაუდოდ ამ ქვეყანაში უნდა იყოს.
მიუხედავად იმისა, რომ შუა საუკუნეებიდან რომის ეკლესიასთან სარწმუნოებრივი ერთობა აღარ გვქონდა, კავშირი არ შეწყვეტილა და იგი სამეცნიერო-კულტურულ-პოლიტიკურ სფეროს მოიცავდა.
ამ ურთიერთობის შედეგია ვატიკანში დაცული საქართველოსთან დაკავშირებული მრავალი დოკუმენტი. მათი შედარებით მცირე ნაწილი ფოტოფირების სახით გადმოგვცა მისმა უწმიდესობამ, იოანე-პავლე II და ისინი საქართველოს ხელნაწერთა ინსტიტუტშია დაცული.
მინდა აღვნიშნო საქართველოს დამოუკიდებლობისათვის ბრძოლაში და ჩვენი კულტურის განვითარებაში ქართველ კათოლიკეთა შეტანილი წვლილის შესახებაც; აგრეთვე იმ დახმარების თაობაზე, რასაც ევროპაში მოღვაწე ქართველ სასულიერო პირებს უწევს რომის ეკლესია.
ჩვენ ვთანამშრომლობთ მართლმადიდებელთა და კათოლიკეთა საღვთისმეტყველო დიალოგის ფორმატში; საქართველოს საპატრიარქოში დაწყებულია მუშაობა მრავალტომეულზე, რომელიც წარმოაჩენს განუყოფელი მსოფლიო ქრისტიანული ეკლესიის ისტორიას (XI ს-მდე) და მის განხორციელებაში ვატიკანიც მხარდაჭერას აცხადებს.
უკვე რამდენიმე კონფერენციაც ჩავატარეთ საქართველოში არსებულ კათოლიკურ ეკლესიასთან ერთად ბიოეთიკურ თემებთან დაკავშირებით და, ვფიქრობთ, ეს მიმართულება ჩვენი ურთიერთობისათვის კარგ ნიადაგს ქმნის.
ასევე მნიშვნელოვნად მიგვაჩნია ურთიერთობა ოჯახის ინსტიტუტის დაცვის თვალსაზრისით.
მოგეხსენებათ, ოჯახის სიმტკიცე და სიძლიერე ნებისმიერი ერის, ნებისმიერი ქვეყნის სიმტკიცისა და სიძლიერის განმაპირობებელია და, ბუნებრივია, ჩვენ ყველანი უნდა ვზრუნავდეთ მის დასაცავად.
თქვენო უწმინდესობავ, კიდევ ერთხელ მოგესალმებით და წმინდა ანდრია პირველწოდებულისა და წმ. მოციქული პეტრეს ლოცვით შევთხოვ ღმერთს, დალოცოს ჩვენი ქვეყნები და მთელ მსოფლიოს მომადლოს მშვიდობა და სულიერი წინსვლა.