„სიკვდილითა სიკვდილი დათრგუნა”

 „სიკვდილითა სიკვდილი დათრგუნა”

I

თანამედროვე სამყაროში სიკვდილისადმი ორი მიდგომა ბატონობს. ვუწოდოთ ერთს „სეკულარული”, ხოლო მეორეს – „რელიგიური” და ვცადოთ, უწინარესად, გავიგოთ, რატომ არ შეესაბამება არც ერთი და არც მეორე სიკვდილის ქრისტიანულ გაგებას. თავიდანვე ვიტყვი – ეს შეუსაბამობა ფესვგადგმულია სიკვდილის ისეთ მიღებაში, რაც ახასიათებს ორივე მიდგომას, მიუხედავად მათ შორის უღრმესი განსხვავებისა.

„სეკულარიზმში” ის, რასაც სიკვდილის მიღებას ვუწოდებ, გამომდინარეობს სეკულარიზმის არსისაგან. სეკულარიზმი მიმართულია ამქვეყნისა და ამქვეყნად ადამიანის ცხოვრებისაკენ. მისი ღირებულებები ისტორიის ჰორიზონტს შიგნითაა, ე.ი. დროსა და სივრცეშია, და არცერთ შემთხვევაში მეტაფიზიკაში, რომელიც მიმართულია სხვა სამყაროსაკენ, „იმქვეყნიურობისაკენ”. სეკულარიზმი დაკავებულია სიცოცხლით და არა სიკვდილით. რამდენადაც სიკვდილი არსებობს, სეკულარიზმი შეშფოთებულია იმით, რომ სიკვდილმა არ დაარღვიოს ცხოვრების მდინარება, ცხოვრებაში არ შექმნას ბნელი ხვრელები და არ წარმოშვას პესიმიზმი, არ იყოს ცხოვრების დამარღვეველი. ამისათვის კი საჭიროა, სიკვდილი ჩართულ იქნას ცხოვრების წესსა და რიგში, მის „წყობაში” და ამ ჩართვით მოხდეს სიკვდილის გაუვნებელყოფა. სწორედ ამ მიზნით შეიქმნა აშშ-ში, მაგალითად, ერთგვარი „სიკვდილის ინდუსტრია”, რომლის მიზანია ის, რომ სიკვდილმა არ შეუშალოს ხელი ცხოვრებასა და სხვადასხვა ცხოვრებისეულ საკითხზე ზრუნვას. ადრე ადამიანი, ჩვეულებისამებრ, კვდებოდა შინ, გარემოცული ახლობლებით, რომლებიც ამზადებდნენ მას დასასაფლავებლად და ამქვეყნიდან გასაცილებლად. ახლა ადამიანი, როგორც წესი, კვდება საავადმყოფოში, ხშირად ისე, რომ ამას ვერც აცნობიერებს, ისეა გაჭყეპილი ყველანაირი ნარკოტიკით. ცხედარი არ არის დასვენებული ოჯახში; ცხედარი გადაეცემა სპეციალურ დამკრძალავ ბიუროებს, სადაც, პირველ რიგში, გვამს „სიკვდილის ყველა ნიშანს” უქრობენ. დაკრძალვის მომენტში ფერუმარილწასმული, მორთულ-მოკაზმული და „მომზადებული” გარდაცვლილი ცოცხალივით გამოიყურება. ოჯახს, ახლობლებს, მეგობრებს არაფერი აქვთ საზრუნავი. ისინი მხოლოდ უნდა დაემორჩილონ „დაკრძალვის ოსტატების” ინსტრუქციებს. ეს ოსტატები ყველაფერს საჭირო სიმშვიდით, წესიერად და „ცოდნით” გააკეთებენ. და სიკვდილისაგან, დასაფლავებისაგან ყველას რჩება დადებითი, ზომიერად ნაღვლიანი შთაბეჭდილება. ცხოვრების მდინარება არ „დაირღვევა,” და არაფერი შეუშლის ხელს ვინმეს, სწრაფად დაუბრუნდეს ცხოვრებას, მიმდინარე საქმეებსა და საზრუნავს…

ამ სეკულარული მიდგომის გარდა არსებობს ან, უფრო სწორად, არსებობას აგრძელებს მეორე მიდგომა. მე მას ვუწოდებ რელიგიურს, რადგან თავისი არსით იგი საერთოა ყველა რელიგიისთვის და მისი არსი ისაა, რომ შეგვარიგოს სიკვდილთან და „ანუგეშოს” მომაკვდავიცა და მისი ახლობლებიც. და თუ სეკულარული მიდგომის შესახებ შეიძლება ითქვას, რომ, გარკვეული, აზრით იგი „უარყოფს სიკვდილს”, არა როგორც ფაქტს, რაღა თქმა უნდა, არამედ როგორც განსაკუთრებული ყურადღებისა და შესწავლის საგანს, რელიგიური მიდგომა არის გადმონაშთი სიკვდილისა და საიქიოს შესახებ კონცენტრირებული მსოფლმხედველობისა, რომელიც შუა საუკუნეებში არსებობდა.

ის, რაც ჩვენთვის მნიშვნელოვანია ყოველივე ამაში, არის ამ ორივე მიდგომის შეუსაბამობა ქრისტიანულ რწმენასთან, სიკვდილის მიმართ ქრისტიანობის დამოკიდებულებასთან, აგრეთვე ის ფაქტი, რომ სეკულარიზმისა და რელიგიის გავლენით თვით ქრისტიანულმა რწმენამ ერთგვარად შეცვალა თავისი დამოკიდებულება სიკვდილისადმი, თავის წიაღში მიიღო ქრისტიანობისათვის უცხო ელემენტები.

უხსოვარი დროიდან რელიგიაცა და ფილოსოფიაც, უწინარესად, დაკავებული იყო მცდელობით, ადამიანი შეერიგებინა სიკვდილთან, სიკვდილი აეხსნა ისე, რომ სიკვდილი, ფილოსოფიის ენით რომ ვთქვათ, ყოფილიყო phaenomenon bene fundatum – „კარგად დასაბუთებული”, ე.ი. გამართლებული მოვლენა. როგორ ცდილობს პლატონი თავის „ფედონში” სიკვდილის სასურველ და კეთილ ფენომენად წარმოჩენას! და ადამიანები, ამა თუ იმ ზომით, ნუგეშცემულნი იყვნენ ამ განმარტებებით. თუმცა, სიღრმისეულად, ყოველივე ეს იყო დაუსრულებელი მცდელობა, თავიდან მოეშორებინათ ის საშინელება, რომელსაც სიკვდილი ადამიანს გვრიდა და რომელსაც ვერაფერი შეედრებოდა.

მაგრამ სიკვდილის ეს საშინელება ბევრად უფრო ახლოა სიკვდილის ქრისტიანულ აღქმასთან, ვიდრე ყოველგვარი „შერიგება” სიკვდილთან. ქრისტიანობა წარმოგვიჩენს სიკვდილს, როგორც მტერს, რომელიც უნდა განადგურდეს. ქრისტიანობა არის გამოცხადება სიკვდილის შესახებ იმიტომ, რომ, უწინარესად, იგი არის გამოცხადება სიცოცხლის შესახებ. ეს სიცოცხლე კი ქრისტეა. და ქრისტესთან მიმართებით, ქრისტეში გამოცხადებულ და მოძღვნილ სიცოცხლესთან მიმართებით სიკვდილი ავლენს თავს ისე, როგორადაც მიიჩნევს მას ჩვენი რწმენა – სიკვდილი არის უკანასკნელი მტერი, რომელიც უნდა განადგურდეს. სიკვდილის ახსნით სეკულარიზმიცა და რელიგიაც „აკანონებს” სიკვდილს და ამართლებს მას, აქცევს მას „ნორმალურ” ფენომენად. მხოლოდ ქრისტიანობა თავისი მტკიცებით, რომ სიკვდილი არანორმალური მოვლენაა, ეშმაკის გამარჯვებაა „ამა სოფელში,” ხსნის სიკვდილის მთელ საშინელებას. თავისი მეგობრის ლაზარეს საფლავთან ქრისტე ატირდა, ხოლო როცა მოახლოვდა ჟამი მისი სიკვდილისა, ქრისტემ „იწყო დასულებად და ურვად” (მარკოზ, 14:33).

და ამ საშინელებისა და სევდის, ქრისტეს ამ ცრემლების გათვალისწინებით როგორ შეიძლება შერიგება სიკვდილთან, სამყაროში ეშმაკის ამ ზეიმთან? როგორ შეიძლება დავივიწყოთ, რომ ჩვენ ვცხოვრობთ ერთგვარ კოსმოსურ სასაფლაოზე და ამ სასაფლაოზე ვაგებთ ჩვენს „ბედნიერებას”? და ეს, სამწუხაროდ, ასეა იმიტომ, რომ ეს დაცემა, როგორც დაცემა, შეიძლება წარმოჩენილ იქნას მხოლოდ ქრისტეს მიერ და ქრისტეში, ქრისტესგან მოძღვნილი ცხოვრების სისავსეში. სწორედ ეს სამყარო და არა რომელიღაც „საიქიო”, სწორედ ეს სიცოცხლე მოეცა ადამიანს, როგორც ღმერთთან ურთიერთობის საიდუმლო. სწორედ „ეს ქვეყანა”, რომელიც მოწოდებულია იყოს ურთიერთობა ღმერთთან და ღმერთში, მიეძღვნა ადამიანს, რათა იგი უფლობდეს მასზე.

ამიტომ სიკვდილის საშინელება ის არაა, რომ იგი „დასასრულია”. გაყრის რა ამქვეყნისა და სიცოცხლისაგან, სიკვდილი ადამიანს განაშორებს ღმრთისაგან. „არათუ მკუდარნი გაქებდნენ შენ უფალო…” (ფსალმ. 113. 25) – ამბობს მეფსალმუნე. აი, ამ საშინელებას წარმოაჩენს ქრისტე. მაგრამ როცა სიკვდილის ამ საშინელების ჭვრეტისას თვით სიცოცხლე – იესო ქრისტე – გლოვობს მეგობრის საფლავთან, მაშინ იწყება გამარჯვება სიკვდილზე.

II

სიკვდილს წინ უსწრებს კვდომა: მისი ზრდა ჩვენში სხეულებრივი რღვევისა და ავადმყოფობის სახით. როგორც სეკულარიზმის, ისე რელიგიის მიდგომა ამ კვდომის მიმართ ასევე არ შეიძლება გავაიგივოთ ქრისტიანობასთან. სეკულარიზმი ადამიანის ერთადერთ ნორმალურ მდგომარეობად ჯანმრთელად ყოფნას მიიჩნევს. სეკულარიზმის საზრუნავია არა სიკვდილი და ის, რაც სიკვდილის შემდეგაა, არამედ ჯანმრთელობა, სიცოცხლის გახანგრძლივება რაც შეიძლება დიდხანს და, რა თქმა უნდა, ეს მუდმივი ბრძოლა, მუდმივი გაუმჯობესება ბრძოლის „ტექნოლოგიებისა” და მეთოდებისა, ენთუზიაზმი, რომლითაც ეს ბრძოლა მიმდინარეობს – ყოველივე ეს

შეადგენს სეკულარიზმის დიდებას და მის ნამდვილ წარმატებას. რაც შეეხება რელიგიურ ცნობიერებას (მისი ტრადიციული ფორმით), აქ ადამიანის ნორმალურ მდგომარეობად უფრო ავადმყოფობა და ტანჯვა მიიჩნევა, ვიდრე ჯანმრთელად ყოფნა. „ამა სოფლისთვის” დამახასიათებელია ტანჯვა, ავადმყოფობა, საზრუნავი. ამის გამო ტანჯვაც, ავადმყოფობაცა და წუხილიც ნორმალურია, რადგან „ეს სოფელი” არის დაცემული, ავადმყოფობითა და სიკვდილით განმსჭვალული სამყარო. რა თქმა უნდა, არც ამ შემთხვევაშია უარყოფილი, პირიქით, წახალისებულიც კი არის საავადმყოფოები, სამედიცინო დახმარება და ყველანაირი ბრძოლა ცხოვრების გასაუმჯობესებლად და სიკვდილის „გადასავადებლად”. მაგრამ ყოველივე ეს „განიარაღებულია” სიკვდილის წინაშე, იმ უხილავად თანამდევი პესიმიზმის წინაშე, რომელიც არსებობს „ამა სოფლისა” და სიკვდილისაკენ მიმართული და მიდრეკილი ამ ქვეყნის სიცოცხლის მიმართ…

ზემოთ მე ვთქვი, რომ სინამდვილეში, სიღრმისეულად, ქრისტიანობასთან შეუთავსებელია ორივე ეს მიდგომა და ეს შეუთავსებლობა ისე არსად ჩანს მკაფიოდ, როგორც ზეთისცხების საიდუმლოში, კურნების საიდუმლოში, რომელიც საეკლესიო გარდამოცემაში წარმოაჩენს ეკლესიის პასუხს ავადმყოფობასა და ტანჯვაზე.

ავადმყოფისათვის ზეთისცხებას ეკლესია საიდუმლოს უწოდებს. მაგრამ იმდენად გადაგვარდა ამ საიდუმლოს გაგება, რომ რეალურად როგორც დასავლეთში, ისე აღმოსავლეთში მისი აღქმა დაიწყეს ისე, თითქოს იგი იყოს სიკვდილის წინ შესასრულებელი წესი, სიკვდილისათვის მოსამზადებლად შესრულებული ბოლო წესი. მე ვფიქრობ, რომ საიდუმლოს ამ „გადაგვარების” მიზეზი, გარდა იმისა, რომ მართლმადიდებლობამ უკრიტიკოდ მიიღო დასავლური სწავლება საიდუმლოთა შესახებ, არის ის ფაქტი, რომ „კურნების საიდუმლო” არ იძლევა ამ განკურნების გარანტიას და ამ საიდუმლოს შესრულებას გარდაუვლად არ მოჰყვება განკურნება. ამგვარი მიდგომისას განკურნება მიიჩნევა როგორც სასწაული, ანუ რაღაც განსაკუთრებული და ზებუნებრივი მოვლენა.

მაგრამ ჩვენ ვიცით, რომ ყოველი საიდუმლო ყოველთვის არის გადასვლა და გარდაქმნა. გადასვლა არა „ბუნებრივიდან” „ზებუნებრივში”, არამედ ჩვენი „ძველი” ცხოვრებიდან ახალ ცხოვრებაში, „ამა სოფლიდან” ღვთის სასუფეველში. ქრისტეს განკურნებას ევედრებოდნენ, ის კი ცოდვებს მიუტევებდა ხოლმე. მასთან ეძიებდნენ მეოხებას ამქვეყნიურ ცხოვრებაში, ქრისტე კი გარდაქმნიდა ამქვეყნიურ ცხოვრებას და მას ღმერთთან ურთიერთობად აქცევდა. დიახ, ქრისტე კურნავდა ავადმყოფობებს და აღადგენდა მკვდრებს, მაგრამ განკურნებულნი და მკვდრეთით აღმდგარნი კვლავ ექვემდებარებოდნენ კვდომისა და სიკვდილის უწყალო კანონს. სასწაულები, მათ შორის ავადმყოფთა კურნების სასწაულები, ყოველთვის აღესრულებოდა, აღესრულება და კვლავაც აღსრულდება. მაგრამ ეს სასწაულები ღვთის საიდუმლოა, მისი სიყვარულის საიდუმლოა. და ამ სასწაულთა აღსასრულებლად არაა დადგენილი ეკლესიაში ზეთისცხების საიდუმლო, რადგან ადამიანის ჭეშმარიტი განკურნება არის არა აღდგენა – დროებით! – მისი ფიზიკური ჯანმრთელობისა, არამედ შეცვლა, ჭეშმარიტად გარდაქმნა ავადმყოფობისა, ტანჯვისა და თვით სიკვდილის აღქმისა. საიდუმლოს მიზანი და შინაარსი არის არა ჯანმრთელობა, არამედ ადამიანის შესვლა ღვთის სასუფეველში, ზიარება სიხარულთან, მშვიდობასა და სიმართლესთან სულიწმინდის მეოხებით^[3]. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, საიდუმლოს მიზანია, შეცვალოს თვით გაგება, თვით მიღება ტანჯვისა და ავადმყოფობისა, რათა მივიღოთ ტანჯვა და ავადმყოფობა, როგორც ძღვენი ქრისტეს ტანჯვისაგან, რომელიც ქრისტემ გამარჯვებად გარდაქმნა. მოწამეები სიხარულით იღებდნენ ტანჯვასა და წამებას, რადგან მათში ქრისტეს წამებაში თანამონაწილეობას ხედავდნენ. და ასეთივე „მოწამეობა,” ასეთივე მოწმობა შეიძლება გახდეს და უნდა გახდეს ქრისტიანისთვის მისი ავადმყოფობა და ტანჯვა. ამისთვის ლოცულობს ეკლესია – იმ სასწაულისთვის, რომ ტანჯული სასოწარკვეთილებისაგან მოექცეს ნათლისაკენ, რომ მასში ნათელმა იზეიმოს ბნელზე. ქრისტეში ტანჯვა არ „ქრება”, არამედ გარდაიქმნება გამარჯვებად და ამ გამარჯვებაშია ერთადერთი ჭეშმარიტი განკურნება.

ამქვეყნად ყოველთვის იქნება ტანჯვა, ვაება, განსაცდელი. მაგრამ ქრისტემ თქვა: „ …ნუ გეშინინ, რამეთუ მე მიძლევიეს სოფელსა” (იოანე, 16:33). და პირველი და ყველაზე ღრმა აზრი ამ გამარჯვებისა ისაა, რომ გააზრებული გახდა თვით ტანჯვა – გახდა ღვაწლი, ძალისხმევა, გარდაქმნა. ტანჯვა გახდა ნიშანი, საიდუმლო, მოწმობა იმ გამარჯვებისა, რომელშიც ადამიანის ხილული მარცხი და მისი კვდომა იქცევა გზად სიცოცხლისაკენ…

ამის შესახებაა, ამაშია ზეთისცხების საიდუმლო. მასში ეკლესია ევედრება არა ფიზიკურ კურნებას, არა სასწაულის მოხდენას (რომელიც, თუ ღმერთისთვის სათნოა, ღმერთი აღუსრულებს კიდეც ავადმყოფს), არამედ ევედრება, რათა მოექცეს ადამიანი, რათა თვით ავადმყოფობა და ტანჯვა გარდაიქმნას ქრისტესთან შეხვედრად და ქრისტეს გამარჯვებაში მონაწილეობად…

III

ამ გამარჯვების დასაწყისი ქრისტეს სიკვდილია. ასეთია ხარება, რომელიც დასაწყისიდანვე იყო და ბოლომდე რჩება სისულელედ როგორც ყოველგვარი სეკულარიზმისათვის, ისე მორწმუნეებისათვის მანამ, სანამ ისინი იმყოფებიან „ძველი” რელიგიების (მათი ძველი „დიქოტომიებითურთ”) ტყვეობაში.

ჩვენ უნდა გავიგოთ, ხელახლა აღმოვაჩინოთ, პირველ რიგში, ჩვენთვის, რომ „სიკვდილის ლიტურგია” მდგომარეობს არა მიცვალებულის მიმართ უკანასკნელი მოვალეობის აღსრულებაში (რის შემდეგ სუფთა სინდისით შეგვიძლია დავუბრუნდეთ ჩვენს რეალურ ცხოვრებას), არამედ, უწინარესად, სიკვდილზე ქრისტეს გამარჯვების ზეიმში და ამ გამარჯვების ეკლესიისგან მოძღვნაში. ამიტომ ეს ლიტურგია იწყება არა იმით, რასაც ჩვენ პანაშვიდს ვუწოდებთ, არამედ იწყება – კვლავ და კვლავ – როგორც კვირა, უფლის ყოველი დღე, ეკლესიის ზეაღსვლით ღმრთის სასუფევლის ტრაპეზთან. იგი იწყება ყოველ დღესასწაულში და, რა თქმა უნდა, უპირველესად, აღდგომის სიხარულში, სიკვდილიდან სიცოცხლეში „გარდასვლის” დღესასწაულში. გარკვეული მნიშვნელობით, ეკლესიის მთელი ცხოვრება არის სიკვდილის საიდუმლო, რადგან ეკლესია არის უწყება ქრისტეს სიკვდილისა და აღმსარებლობა, მოწმობა ქრისტეს აღდგომისა.

იყო ქრისტიანი, გწამდეს ქრისტე ნიშნავს, და ყოველთვის ნიშნავდა, უპირველესად, რწმენას, ზერაციონალურ ცოდნას, რომ ქრისტე არის თვით სიცოცხლის სიცოცხლე და, შესაბამისად, ჩემი სიცოცხლე. „მასში იყო სიცოცხლე, და სიცოცხლე იყო ნათელი კაცთა” (იოანე, 1:4^[4]). განკაცება, გამოსყიდვა, ხსნა, ე. ი. ყველა „დოგმატი” და „დოქტრინა” არის ამ დასაწყისიდანვე არსებული რწმენის ახსნა და ამ რწმენაშია ფესვგადგმული ამ დოგმატებისა და დოქტრინების მიღება. მაგრამ ისინი თავიანთ ჭეშმარიტ მნიშვნელობასა და ძალმოსილებას იძენენ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ჩვენ გვწამს ქრისტე, რადგან ქრისტესადმი რწმენა მოდის არა იმისგან, რომ ვეთანხმებით ქრისტეს შესახებ ამა თუ იმ „სწავლებასა” თუ „დოქტრინას”, არამედ თვით ქრისტეს მიღებისაგან, ქრისტეს, როგორც სიცოცხლისა და „ცხოვრების ნათლის” განცდისაგან.

„სიცოცხლე ცხად იქმნა, რაც ვიხილეთ და ვმოწმობთ, და გაუწყებთ საუკუნო სიცოცხლეს, რომელიც იყო მამასთან და გამოგვეცხადა ჩვენ” (1 იოანე: 1.2^[5]). და მხოლოდ ქრისტეთი, როგორც სიცოცხლით ავსება, მხოლოდ ქრისტესთან ურთიერთობის „სიხარული და მშვიდობა” აძლევს საზრისსა და გამარჯვების ძლევამოსილებას ქრისტეს სიკვდილის გამოცხადებასა და მისი აღდგომის აღმსარებლობას. „ამა სოფელში” სიკვდილით ქრისტეს მიერ სიკვდილის დათრგუნვა და ქრისტეს აღდგომა დაუმტკიცებელი რჩება, შეუძლებელია ამის მტკიცება ემპირიული „ობიექტურობის” კატეგორიებით. აღმდგარი ქრისტე გამოეცხადა მარიამს, მაგრამ მარიამმა „ …არა უწყოდა, რამეთუ იესო არს” (იოანე, 20:14). და როცა ქრისტე ტიბერიის ზღვასთან იდგა და ელოდა თავის მოწაფეებს, მოწაფეებმა ასევე ვერ იცნეს უფალი. (იოანე, 21:4); ასევე ვერ იცნეს მოწაფეებმა ქრისტე გზად ემაუსისკენ (ლუკა, 24:16). აღდგომის შესახებ ქადაგება „ამა სოფლისათვის” ყოველთვის იყო და დღესაც რჩება უგუნურებად, და თვით მორწმუნეებსაც ურჩევნიათ იმსჯელონ არა მკვდრეთით აღდგომაზე, არამედ სულის უკვდავებასა და „საიქიოზე.” სინამდვილეში, თუ სწავლება აღდგომის შესახებ მხოლოდ „სწავლებაა”, რომელიც მიემართება მომავალს, მაშინ იგი მცირედ თუ განსხვავდება ადამიანისა და, შესაბამისად, ჩემი „საიქიო ბედის” შესახებ სხვა სწავლებათაგან. სიკვდილი რჩება იდუმალ „მომავალში” იდუმალ გადასვლად. მაგრამ როცა აღმდგარი უფალი ემაუსისკენ მიმავალ გზაზე თავის ორ მოწაფეს გამოეცხადა,. მოწაფეებმა იგრძნეს დიდი სიხარული და „გულის განხურვება” (ლუკა, 24:32). მაგრამ იმიტომ კი არ განიცადეს სიხარული, რომ მათ ახალი სწავლება ეუწყათ, არამედ იმიტომ, რომ უფალი დაინახეს.

სიკვდილზე გამარჯვების, საყოველთაო აღდგომის, ღვთის სასუფევლის საყოველთაო დადგომის შესახებ ჩვენ ვიცით და მარად გავიგებთ ქრისტესაგან, ჩვენში ქრისტეს მყოფობის გამოცდილებიდან, ჩვენთან მისი მოვლინებითა და მის სასუფეველში მისსავე ტრაპეზთან ზიარებით გამოწვეული სიხარულით. და ყოველივე ეს აღესრულება ახლა და აქ, ყოველივე ამას გვიძღვნის ეკლესია, ყოველივე ეს ეკლესიის სიცოცხლე და მისი ძღვენია. რადგან ეკლესია არის სწორედ ჩვენი ზეაღსვლა აღდგარი უფლის სიცოცხლეში, იმედი ღმრთის სასუფევლის დაუღამებელი დღისა, როცა უფალი მოგვაგებს „ჩვენი გულების შესაბამისად.” ქრისტეში თვით სიკვდილი გახდა სიცოცხლის აღსრულება, რადგან ქრისტემ სიკვდილი აღავსო თავისი სიცოცხლით, თავისი სიყვარულით, თავისი ღმრთეებრივი ნათლით. მასში ყველაფერი გახდა ჩვენი, ჩემი: „ …ყოველივე თქუენი არს: … გინა თუ სოფელი, გინა თუ ცხორებაჲ, გინა თუ სიკუდილი, გინა თუ აწინდელი ჟამი, გინა თუ მერმე იგი ჟამი – ყოველივე თქუენი არს, ხოლო თქუენ – ქრისტესნი, ხოლო ქრისტე – ღმრთისაჲ”, – ამბობს პავლე მოციქული (1 კორინთ. 3:21-23).

და თუ ქრისტეს ამ სიცოცხლეს მე ვაქცევ ჩემს სიცოცხლედ, სასუფევლის წყურვილსა და შიმშილს – ჩემს წყურვილად და შიმშილად, ქრისტეს ღვაწლს – ჩემს ღვაწლად, ქრისტეს, როგორც სიცოცხლის გამოცდილებას – ჩემს გამოცდილებად, მაშინ თვით ჩემი სიკვდილი ხდება სიცოცხლეში (ქრისტეში) ზეაღსვლა. მე არ ვიცი, როდის დადგება და როგორ მოხდება ყოველივეს საბოლოო აღსრულება ღმერთში. ჩემთვის არაფერია ცნობილი ყველა ამ „როდის”-ზე და „როგორ”-ზე. მაგრამ მე ვიცი, რომ ქრისტეში უკვე დაიწყო ამქვეყნის აღდგომა, მისი გარდასვლა და გარდაქმნა ღვთის სასუფევლად, და რომ ამ აღდგომის ნათლით, მისი მშვიდობითა და სიხარულით სულიწმინდაში განმსჭვალულია სიცოცხლე, რადგან „აღდგა ქრისტე და ცხოვრება მოქალაქეობს„.

ყოველთვის, როცა უფალს მივაბარებთ ადამიანს, რომელმაც დაასრულა თავისი მიწიერი გზა, ჩვენ გვესმის პავლე მოციქულის სიტყვები:

„რამეთუ თავადი უფალი ბრძანებითა და ხმითა ანგელოზთა მთავრისაჲთა და საყვირითა ღმრთისაჲთა გარდამოხდეს ზეცით, და მკუდარნი იგი ქრისტეს მიერნი აღდგენ პირველად; და მაშინღა ჩუენ, ცხოველნი ესე, რომელნი დაშთომილ ვიყვნეთ, მათ თანავე აღვიტაცნეთ ღრუბლითა შემთხეუვად უფლისა ჰაერთა ზედა და ესრეთ მარადის უფლისა თანა ვიყოფვიდით” (I თესალ. 4:16-17^[6]).

კითხულობ ამ სიტყვებს და თავისთავად ჩნდება კითხვები საკუთარი თავისადმი – რას ნიშნავს ყოველივე ეს? რა საყვირია ეს? საიდან და რატომ ღრუბლები? და მაშინვე ხვდები, რომ კითხვები არ არის საჭირო, რადგან ეს სიტყვები დაწერილია ქრისტეს უბრძნეს მოწმეთა შორის უბრძნესი პავლე მოციქულის მიერ; და დაწერილია იმ ბავშვის ენაზე, რომლის მსგავსიც თუ არ გავხდით, ღვთის სასუფეველში ვერ შევალთ. ეს სიტყვები დაწერილია ქრისტეს გამო სიხარულით: „ამრიგად, სამუდამოდ უფალთან ერთად ვიქნებით”. და კიდევ რაღა არის მნიშვნელოვანი, რაც უნდა ვიცოდეთ? ამ სიტყვებით ხომ ყველაფერია ნათქვამი სიცოცხლეზე, სიკვდილზე, თითოეული ჩვენგანის მარადიულ სიცოცხლეზე. ეს სიტყვები არ არის ახსნა, არამედ ხარებაა, არ არის დოქტრინა, არამედ რწმენაა, ძალაა და ნათელია ქრისტეს აღდგომისა.

წიგნიდან: „ქვეყნიერების ცხოვრებისათვის“
თარგმნა ოთარ ზოიძემ